Thứ Bảy, 7 tháng 9, 2013

Niềm vui và mới nhất nỗi ám ảnh ngày khai trường.

Ấy là lối giáo dục đỉnh cao, người đã lên tới chót đỉnh kiên cố là người tài

Niềm vui và nỗi ám ảnh ngày khai trường

Ảnh: Chi Mai Một cậu học trò gia đạo chẳng thể nghèo hơn, bố sống trong ống cống sinh mưu sinh bằng nghề sửa xe đạp nuôi bốn người con ăn học mà đỗ thủ khoa một trường ĐH lớn.

Trẻ nít vốn hồn nhiên, chúng không biết quan tâm đến những ưu tư người lớn.

Niềm hy vọng lớn lao nên nỗi lo cũng còn trĩu nặng. Thế nhưng, có doanh nghiệp nào dám giao máy móc tiền tỉ cho những sinh viên lơ ngơ chưa thạo thao tác sơ đẳng? Có bệnh viện nào dám giao bệnh nhân đang kế cận trống mái cho những y sinh thực tập còn chưa thạo cầm dao mổ? Đấy là chưa kể, giáo dục bữa nay lộn lạo giữa dạy nghề với nâng cao kiến thức, trường nghề phấn chấn lên ĐH, ĐH hào hứng mở đa ngành.

Khi những nhà quản lý giáo dục biết lắng tai, biết dứt ra khỏi con tàu quán tính mấy chục năm để tính chuyện lâu dài cho giáo dục bứt phá; khi các trường biết bớt nhiệt nồi cơm đương thứ vì thương hiệu và thanh danh của mình; khi mỗi thầy cô bước lên bục giảng luôn tinh thần phải gieo vào tâm trí người đi học những điều thật ý nghĩa… Chỉ khi ấy, niềm hạnh phúc ngày khai giảng mới thật trót, niềm tin vào mai sau giang san và nền giáo dục mới có cơ sở thật vững chắc…  TS Đỗ Chí Nghĩa.

Giáo dục của ta hô hào “học đi đôi với hành”, nhưng trường lớp bao giờ mới đủ máy móc con người cũng như bao điều kiện khác như đề nghị tác nghiệp? Nhiều trường ĐH tính chuyện kết liên đào tạo với sử dụng, lấy cơ sở vật chất bên ngoài để lấp đầy khoảng trống thực tiễn nhà trường.

Sơn hà không có niềm tin sẽ chẳng thể bước dài hơn. Một cô bé bệnh tật, leo heo như ngọn đèn trước gió, gia cảnh khó khăn vẫn kiên tâm đến trường… Sự học như một khát vọng, một ám ảnh với mỗi con người muốn vươn lên làm chủ cuộc sống của mình. Giáo dục như một đoàn tàu nặng nề, đầu máy đã cũ kĩ cần đại tu nhưng khi thảy còn đang trên tàu thì ai sẽ là người dám dừng lộ trình đầy quán tính ấy lại để quyết tâm đổi thay? Khi người cầm lái nền giáo dục cũng đang bận bịu với những việc mùa vụ như đua, chỉ tiêu tuyển sinh, chuẩn hóa trường lớp, cha, khi guồng quay cả người lớn lẫn trẻ nít ai nấy bỗng nhiên đều khó nhọc với hàng loạt quy định, với khối lượng tri thức càng giảm tải càng ùn ứ, tắc nghẽn, thì giáo dục sẽ phải bắt đầu từ đâu để tháo gỡ vòng kim cô cơ chế không biết tự bao giờ đã tự nguyện gắn trên đầu? Chưa kể những “quả đấm thép” của giáo dục, các ĐH vùng, ĐH quốc gia, ĐH trọng tâm với bao ưu tiên, ưu đãi đã làm được gì trong nâng cao chất lượng nền nhân công, đã tạo được vị thế thương hiệu gì trong ngôi thứ đào tạo ĐH trong khu vực và thế giới như những đề án thành lập đầy hào sảng ban đầu? Giáo dục theo ý kiến của Khổng Tử giản dị là “tư- tập - hành”.

Tổ quốc hơn 20 triệu người tới lớp, có gia đình nào không con cháu, anh em còn đang tuổi đến trường? Chưa kể khuynh hướng đào tạo và đào tạo lại khiến giáo dục sôi động hơn, tuổi đi học dài hơn. Trường kĩ thuật dệt, kĩ thuật mỏ, trường công đoàn cũng quyết mở kế toán, tài chính, ngân hàng thời thượng chả khác gì anh bán bún làm thêm tủ kính bánh dẻo, bánh nướng đón mùa trung thu đang nườm nượp.

Chỉ hy vọng những mong ước ấy sẽ ngày một có thêm nền tảng thực tại, giáo dục gắn với đời sống, vì đời sống, để giao lưu, hội nhập không quá hụt hơi, để cả tỉ đô la không ào ào chảy ra bên ngoài qua con đường du học. Suy nghĩ cho thật chín chắn, tập dượt cho thật nhuần nhuyễn rồi mới đến lúc mang năng lực, kĩ năng ấy ra thực hành. Các em trong lễ khai giảng.

Chỉ tiêu tuyển quá đà cũng không ai bị xử lý, tầng nhìn nhau cười xòa vì đâu chả thế, “đương thứ là nồi cơm trường ĐH”, chất lượng tính sau, uy tín là chuyện lâu dài, xây dựng hàng ngũ quan yếu thật nhưng cứ cơ chế tuần tự nhi tiến, tư duy nhiệm kì chi phối thì bao lăm đích giải quyết sao cho xuể.

Giáo dục chịu ơn một dân tộc chắt chiu mọi điều cho sự học và cả dân tộc cũng phải cảm ơn nền giáo dục đã cho tổ quốc niềm tin và những mong ước. Con cái học giỏi là niềm kiêu hãnh của mỗi gia đình, mỗi dòng họ, là hy vọng của cả tầng lớp về một mai sau tốt lành hơn từ trái ngọt bữa nay gieo hạt.

Cơm áo, gạo tiền là chuyện của mỗi gia đình, khoảng cách giàu nghèo khiến nhiều bậc bố mẹ lo sốt vó cũng chẳng thể cản trở niềm vui của những đứa trẻ ngây thơ tương lai bắt đầu tới lớp.